هزار و 702 کیلومترمکعب از بریتانیا که حداقل از نظر وسعت نمیتوان به آن کبیر گفت، کاسته خواهد شد و این بریتانیا با ولز و ایرلند شمالی 166هزار و 48 کیلومتری میشود یعنی کل بریتانیا از استان کرمان هم کوچکتر میشود! و دوران بریتانیای صغیر آغاز خواهد شد.
بریتانیا یا انگلستان؟ اصلا چرا حتی در بنگاه خبرپراکنی انگلستان بعضی وقتها نام انگلیس و اوقاتی دیگر از نام بریتانیا استفاده میشود؟ اصلا بریتانیای کبیر چیست؟ چرا در برخی خبرها برای نشان دادن انگلیس از England (انگلستان) برخی دیگر از Great Britain)بریتانیا)، برخی دیگر از United Kingdom)پادشاهی متحد) و بعضی وقتها هم از United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland (پادشاهی متحد بريتانیای کبیر و ایرلند شمالی) استفاده میشود؟ 

اصلا چرا وقتی میخواهند پرچم انگلستان را نشان دهند یک بار از پرچم سفید با صلیب قرمز و یکبار هم پرچم آبی با صلیب و خطوط ضربدری قرمز استفاده میکنند؟ مگر این کشور چند اسم و پرچم دارد؟ چند رنگ و زبان دارد؟ این سوال بسیاری از ایرانیهاست که به راحتی هم از کنار آن رد میشوند بدون اینکه پاسخی برای آن داشته باشند.
آنطور که خود انگلیسیها میگویند بریتانیای کبیر شامل 4 کشور اسکاتلند، انگلستان، ولز و ایرلند شمالی است که از سال 1707 میلادی با هم متحد شده و از پول و زبان واحد برخوردارند، جدای از اینکه اسکاتلندیها و ایرلندشمالیها جداییطلبان بسیاری دارند، بریتانیای کبیر دارای وسعت 820/244 کیلومترمربع است یعنی این کشور که صفت کبیر را یدک میکشد فقط به اندازه مجموع مساحت استانهای سیستان و بلوچستان و قم وسعت دارد. اگر بخواهیم وسعت اسکاتلند، ایرلند شمالی و ولز که هر کدام کشورهای خودمختار محسوب میشوند را از بریتانیا کم کنیم، با انگلستانی مواجه میشویم که مساحت آن تقریبا با مساحت استان یزد (سومین استان بزرگ ایران) برابری میکند. 395/130 کیلومترمربع، مساحت انگلستانی است که حداقل 57 هزار کیلومترمربع از استان سیستان و بلوچستان ایران کوچکتر است.
البته آن بحث آفتاب در انگلستان هرگز غروب نمیکند به پایان رسیده و بسیاری از کشورهای همسود این کشور با حذف پرچم بریتانیا از گوشه پرچم خود ندای استقلال سر دادند و غیر از استرالیا و چند کشور کوچک و ایالتهای معدود کانادا و آمریکا، پرچم بریتانیا جایی دیگر ندارد. در این میان اسکاتلند فریاد استقلال سر میدهد و دولت این کشور قصد دارد تا 2 سال آینده همهپرسی استقلال اسکاتلند را برگزار کند. بدین ترتیب 78 هزار و 702 کیلومترمکعب از بریتانیا که حداقل از نظر وسعت نمیتوان به آن کبیر گفت، کاسته خواهد شد و این بریتانیا با ولز و ایرلند شمالی 166هزار و 48 کیلومتری میشود یعنی کل بریتانیا از استان کرمان هم کوچکتر میشود! و دوران بریتانیای صغیر آغاز خواهد شد.
انقلاب اسکاتلندی
شاید انگلیسیها هیچگاه باور نمیکردند موضوع تجزیهشدن دامنشان را بگیرد و با بحران اعلام استقلال از سوی یکی از بزرگترین تکه سرزمینشان مواجه شوند.
در سال 1999 و با گشايش پارلمان اسکاتلند، اين کشور بيش از پيش مستقل شد اما با اين وجود بحث استقلال کامل اسکاتلند از انگلستان همواره مطرح است.
همین چند روز پیش بود که رهبر حزب ملیگرای اسكاتلند و سروزیر این کشور (انگلستان به اسکاتلند اجازه داشتن نخستوزیر یا رئیسجمهور نداده است) اعلام کرد کمپین بزرگ استقلال تشکیل خواهد داد. شعار اصلی این كارزار «بله به استقلال اسكاتلند» است. دولت محلی اسكاتلند و دولت مركزی انگلیس در حال حاضر درگیر مذاكراتی درباره زمان و نحوه برگزاری همهپرسی استقلال اسكاتلند هستند ولی این همهپرسی به احتمال قریب به یقین در پاییز سال 2014 میلادی برگزار خواهد شد.
حامیان استقلال اسكاتلند معتقدند این كشور از ظرفیتها و قابلیتهای بسیار زیادی برخوردار است و در صورت استقلال كامل از انگلیس، وضعیت بهتری در قاره اروپا و عرصه بینالمللی خواهد داشت. آنان همچنین تاكید میكنند اسكاتلند باید توسط كسانی اداره شود كه دغدغه این منطقه را دارند و نگران وضعیت زندگی مردم هستند. دولت مركزی انگلیس و مخالفان استقلال اسكاتلند متقابلا استدلال میكنند، اسكاتلند در اتحاد با انگلیس از موقعیت بسیار بهتری برخوردار است و مردم آن منطقه باید به همهپرسی رای منفی بدهند. در مراسم آغاز به كار رسمی كارزار حمایت از استقلال اسكاتلند كه در یك سینما در مركز شهر ادینبرو برگزار شد، علاوه بر شخصیتهای سیاسی تعدادی از چهرههای فرهنگی- هنری مشهور اسكاتلند نیز كه از استقلال این منطقه حمایت میكنند، حضور داشتند. حامیان استقلال اسكاتلند میگویند با توجه به اینكه بیش از 2 سال تا زمان برگزاری همهپرسی باقی مانده است، كارزار حمایت از استقلال میتواند برخی نگرانیهای مردم را درباره آینده اسكاتلند برطرف كند و در فرصت باقیمانده به سوالات و دغدغههای آنان پاسخ دهد. مقامات حزب ملیگرای اسكاتلند كه در حال حاضر كنترل دولت و پارلمان محلی را در اختیار دارند، به پیروزی در همهپرسی بسیار امیدوارند و میگویند مردمی كه در اسكاتلند زندگی میكنند باید خودشان سرنوشتشان را تعیین كنند نه اینكه از لندن به آنها دیكته شود. آلكس سالموند، سروزیر منطقه اسكاتلند اواخر سال گذشته و در اجلاس سالانه حزب ملیگرای اسكاتلند (SNP) در شهر گلاسكو گفت: مردم اسكاتلند باید از فرصتی كه برای اعلام نظر درباره آینده كشورشان فراهم میشود، نهایت استفاده را بكنند و به طرح استقلال رای مثبت بدهند. وی افزود: با استقلال اسكاتلند و حاكم شدن قوانین ملی، حاكمیت حزب محافظهكار حاكم بر لندن بر سرنوشت مردم اسكاتلند پایان مییابد. به گفته كارشناسان، مقامات محلی و ملیگرای اسكاتلند قصد دارند نهایت استفاده را از حاكمیت حزب محافظهكار بر دولت مركزی انگلیس بكنند چرا كه حزب محافظهكار از كمترین محبوبیت در منطقه اسكاتلند برخوردار است. سالموند گفت: مردم اسكاتلند باید در همهپرسی بین 2 گزینه ادامه حكمرانی توسط حزب محافظهكار از لندن یا استقلال كامل انتخاب بكنند. وی خطاب به دیوید كامرون نخستوزیر، نیك كلگ معاون نخستوزیر و اد میلیبند رهبر حزب كارگر گفت: آن دورهای كه سیاستمداران در لندن بنشینند و به اسكاتلندیها بگویند چه كاری را باید انجام دهید یا درباره چه چیزی باید فكر كنید، دیگر سپری شده است.
نیكلا استروژن، معاون حزب ملیگرای اسكاتلند نیز تاكید كرد: مطمئنم كه ما در همهپرسی استقلال پیروز میشویم ولی شرط آن این است كه در زمان باقیمانده تا برگزاری همهپرسی به سختی تلاش كنیم و به مردم توضیح بدهیم كه چرا اسكاتلند باید مستقل شود. مردمی كه در اسكاتلند زندگی و كار میكنند، بهترین افرادی هستند كه میتوانند تصمیمات بزرگ را درباره آینده كشورشان اتخاذ كنند. حزب ملیگرای اسكاتلند در انتخابات سال 2011 میلادی اكثریت كرسیهای پارلمان محلی را به دست آورد و به تنهایی كنترل دولت محلی را در اختیار گرفت. دیوید كامرون، نخستوزیر انگلیس در ماههای اخیر كه بحث استقلال اسكاتلند بالا گرفته بارها بر مخالفت خود با این موضوع تاكید كرده است.
وی سال گذشته طی سفری به شهر ادینبرو در جمع رهبران و اعضای حزب محافظهكار در اسكاتلند سخنرانی كرد و بار دیگر از مردم خواست كه در چارچوب نظام سیاسی فعلی موسوم به «پادشاهی متحده بریتانیا» باقی بمانند. نخستوزیر انگلیس كه نگران جدایی اسكاتلند است، تلاش كرد در سخنان خود وعدههایی به مردم اسكاتلند بدهد تا آنان را به مخالفت با طرح استقلال تشویق كند. وی گفت: من عمیقا معتقدم مناطق مختلف انگلیس در كنار یكدیگر قویتر، امنتر، ثروتمندتر و مرفهتر هستند.
چرا انگلیس نگران است؟
سایت شبکه تلویزیونی بیبیسی که زیر نظر وزارت خارجه اين كشور فعالیت میکند از تبعات منفی این جدایی گزارش داده است. این سایت در گزارش خود مینویسد: نگرانی عمده دولت مرکزی بریتانیا از دست دادن تسلط بر نظام مالیاتی است. اگر در صورت افزایش حداکثری اختیارات محلی دولت اسکاتلند، نظام مالیاتی رقیب در اسکاتلند عادلانهتر از نظام مالیاتی دولت مرکزی باشد، شرکتهای بسیاری مرکز عملیات خود را به اسکاتلند تغییر خواهند داد تا از مالیات عادلانهتر و امتیازات دیگر اقتصادی بهرهمند شوند. نتیجه چنین کاری، رونق اقتصادی و کاهش بیکاری در اسکاتلند به قیمت رکود و افزایش بیکاری در دیگر مناطق بریتانیا خواهد بود. از سوی دیگر، دولت محلی اسکاتلند نظام بهداری و درمانی عمومی را همچنان رایگان نگه داشته و دانشجویان اسکاتلندی نیز از پرداخت شهریههای دانشگاهی معاف هستند. دولت مرکزی بریتانیا که قادر نیست شرایط مشابهی برای کل کشور ایجاد کند و به مردم انگلستان هزینههای سنگینی برای آموزش عالی و حتی تهیه دارو تحمیل میکند، از این لحاظ هم نگران عادلانهتر یا «رقابتیتر» تلقی شدن شرایط اسکاتلند است. یک مشکل عمده دیگر دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا این است که حزب او (حزب محافظهکار) در میان مردم اسکاتلند محبوبیت و پایگاه عمدهای ندارد. از میان 59 نماینده حوزههای انتخابیه اسکاتلند در پارلمان بریتانیا (در لندن)، تنها یک نماینده از حزب محافظهکار وجود دارد، آن هم از یک حوزه انتخابیه هممرز با انگلستان. بدین ترتیب آقای کامرون در مقابله با طرح استقلال اسکاتلند بشدت به حمایت حزب ائتلافی لیبرال - دموکرات و حزب مخالف کارگر نیازمند است. اسکاتلند دارای جمعیت کمی نسبت به کل جمعیت بریتانیاست اما از منابع غنی نفت و گاز در دریای شمال برخوردار است. دولت محلی اسکاتلند معتقد است با حفظ برنامههای عدالت اجتماعی در حوزههای آموزشی و بهداشتی، ایجاد شرایط رقابتی برای تجارت و صنعت و همچنین دسترسی به درآمد ناشی از نفت و گاز دریای شمال که در حال حاضر به خزانهداری دولت مرکزی ریخته میشود، قادر خواهد بود در صورت رای موافق مردم در رفراندوم، کشور مستقل اسکاتلند را- پس از 307 سال یکپارچگی با انگلستان- بار دیگر تاسیس کند. همچنین به گزارش شبکه تلویزیونی راشاتودی، انگلیس سالها یک کشور ترکیبی بوده اما با مطرح شدن موضوع استقلال اسکاتلند، این کشور در آستانه جداشدنی پرهرج و مرج قرار گرفته است؛ به این معنا که اسکاتلند از انگلیس جدا میشود. آلکس سالموند، رئیس حزب ملیگرای اسکاتلند خواهان استقلال اسکاتلند از انگلیس است. وی تاکید دارد استقلال اسکاتلند به نفع مردم این منطقه تمام خواهد شد اما لندن با این امر مخالف است. دولت انگلیس نگران آن است که با استقلال اسکاتلند منابع غنی در دریای شمال را از دست بدهد. انتقادهایی که مقامات انگلیسی از این طرح مطرح میکنند به روشنی موید همین مساله است. دیوید کامرون، نخستوزیر انگلیس با برپایی هرگونه همهپرسی درباره استقلال اسکاتلند مخالف است و بر ضرورت حفظ یکپارچگی انگلیس تاکید دارد. لندن تاکید دارد اگر اسکاتلند بخواهد مستقل شود باید میلیاردها پوند به لندن بدهد زیرا در گذشته از پول مالیاتدهندگان انگلیسی برای سرپا نگه داشتن بانکهای اسکاتلند هزینه کرده است. فشارهای انگلیس به این حد محدود نمیشود. مقامات لندن اعلام کردهاند در صورت استقلال اسکاتلند، باید این منطقه واحد پولی مستقلی برای خودش تعریف کند و این کار سبب بیکار شدن هزاران اسکاتلندی خواهد شد. اما مردم اسکاتلند از این وضع خسته شدهاند و میگویند کشورشان از سالها قبل در چنگال انگلیس خفه شده است.
وطن امروز