پورتال‌های خبری و اطلاع‌رسانی از جمله خدمات برجسته و محسوس اینترنت به شمار می‌رود كه با گذر زمان برروی این بستر پدیدار شده است كه درمجموعه وب به ارائه خدمات گسترده در حوزه‌های محتوا می‌پردازند.
وب سایت‌ها كه از حدود 15 سال گذشته در مرزهای مجازی كشور ما پدیدار شدند، همواره پیام‌آور جهانی شدن بوده‌اند و این مهم به محض درك شدن، روند توسعه بیش از پیش را به خود گرفت كه تنها ظرف 10-12 سال تمامی سازمان‌ها و ارگان‌های مهم در كشور ما حضور خود را با داشتن آدرس اینترنتی ضروری دانستند. حال در این بستر نیازها نیز شكل گرفت چراكه محیطی تعامل‌محور بود و بسیاری از جنب و جوش‌های فیزیكی را از افراد سلب می‌كرد و زمینه رفاه حالی را برای آن‌ها به ارمغان می‌آورد.
این نیازها كه باید به نحوی پاسخ داده می‌شد تا تعاملات این بستر حفظ شود، كار را به ایجاد سایت‌هایی با محتوای صرف اطلاع‌رسانی و خدمات‌محور رساند و پورتال‌ها با همین عنوان شكل گرفتند. پورتال كه در لغت به درگاه اطلاق می‌شود به منظور ایجاد ارتباط دو سویه با مخاطبان و اطلاع‌رسانی شفاف و خدمات مستقیم است؛ این رویه در ایران نیز باب شد و پورتال‌های متعدد و بسیاری در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی فعال هستند كه البته در كل شاید از میان صد پورتال موجود تنها 10 عدد باشد كه به معنای واقعی پورتال هستند و باقی نقش پایگاه خبری و اطلاع‌رسانی را ایفا می‌كنند.
یكی از جنبه‌های مهم پورتال‌ها كه ارائه خدمات مبتنی بر IP است تا صرفه‌جویی‌های اقتصادی را به ارمغان آورد، در ایران مغفول واقع شده و تنها از عنوان پورتال بخش اطلاع‌رسانی آن جدی گرفته شده است.
خصلت ویژه‌ای كه پورتال را از وب‌گاه متمایز می‌كند، وجود پشتیبانی برخط است تا تمامی تقاضاهای كاربران در واحد پشتیبانی فورا رسیدگی شود و روند رفع نیاز به كاربر تفهیم شود كه این كار نیازمند سرمایه‌گذاری برروی نیروی انسانی است و باید اپراتورهایی را مختص این كار قرار داد.
ویژگی دیگری كه می‌تواند این تمایز را برجسته‌تر كند، جامع بودن درگاه‌های ارائه خدمات است چراكه با وجود درگاه مردم از مراجعه به سایت‌های جست‌وجو و از من بپرسید فارغ می‌شوند و تنها با مراجعه به پورتال حوزه مربوط می‌توانند به جمیع اطلاعات مورد نیازش دسترسی پیدا كنند.
محمد اولیایی - كارشناس طراحی وب - در گفت‌وگو با ایسنا درباره نقش پورتال‌ها در جوامع مبتنی بر تكنولوژی اطلاعات گفت: شرایط به نحوی رقم خورده كه مردم و كاربران نیازمند تعاملات بیشتر با فضای وب برای پاسخگویی به نیازهای خود هستند و وجود درگاه‌های الكترونیك در این مسیر، رویه را تسهیل می‌كند.
وی معتقد است كه رسالت پورتال بسیار سنگین‌تر از وب‌سایت‌های عادی موسسات و نهادهاست و هر چند در حال حاضر توجه چندانی به این موضوع نمی‌شود و پورتال‌ها منبع گردآوری و منشاء شكل گیری اطلاعات جامع سایبر بخش‌ها بر بستر خود نشده‌اند اما در كل سرمایه‌گذاری‌های یك پورتال به مراتب باید هدفمندتر از ایجاد یك سایت باشد.
او در پاسخ به این سوال كه ایجاد و راه‌اندازی شبكه‌ای داخلی با عنوان شبكه ملی اطلاعات می‌تواند نقش كاتالیزوری را در این میان برای توسعه هرچه بیشتر این رسالت داشته باشد، اظهار كرد: در كل نمی‌توان ارتباطی میان این دو برقرار كرد اما مسلما وقتی اینترنت از دسترس خارج شود، بسیاری از پایگاه‌ها با هزینه‌ای كمتر بر بستر زیرساخت داخلی شكل می‌گیرد كه پورتال‌ها در این حین تنها می‌توانند به تجزیه و تحلیل فعالیت آن‌ها بپردازند ولی در كل شاید بتوان گفت رسالت پورتال‌ها در ارتباط با شبكه جهانی اینترنت تحقق می‌یابد چراكه نقش آن‌ها تنها پشتیبانی از پایگاه‌های داخلی نیست.
وی همچنین درباره این‌كه درحال حاضر چه كسانی به سمت راه‌اندازی پورتال‌ها می‌روند، خاطرنشان كرد: نهادها و سازمان‌های در حال حاضر مهمترین پورتال‌ها را در اختیار دارند كه بیش از 90 درصد آن‌ها دولتی هستند.
اولیایی همچنین تصریح كرد: پایگاه‌ها با عنوان پورتال نیازمند كارگروهی هستند و باید سرمایه‌گذاری‌های متعددی را از مالی وانسانی بر روی آن انجام داد تا جامعیت آن‌ها حفظ شود.
منبع:ایسنا
