بانواني كه امام خميني را پرورش دادند ؛ 1. ننه خاور
از آنجا که پدر حضرت روح الله در همان اوایل ولادت ایشان به شهادت رسیدند و ایشان در دامان دایه، مادر و عمه بزرگوارشان رشد یافتند، سعی شد در این نوشتار مختصرا به بررسی آنها بپردازیم که حضرت روح الله از دامان آنان خمینی کبیر شد. آنها در واقع سه بانویی هستند که امام را پرورش دادند و شاکله شخصیتی ایشان در دامان آنها شکل گرفت، دامان پاکی که روح الله از آن به معراج انسانی خود رسید و زمینه انقلاب آسمانی را برای مردمی که سالها در بند ظلم وستم اسیر بودنند را فراهم آورد.
۱- ننه خاور؛ دایه امام
از نظر آئین تربیتى اسلام؛ نامى که بر فرزند مى گذارند، غذایى که مادر در دوران باردارى میل مى کند، شیرى که به نوزاد مى دهد و… همه در تربیت و شخصیت آینده کودک تاثیرى بسزا دارد. دردوران شیرخوارگی علاوه بر تحکیم ساختمان جسمی کودک، ساختار روحی او نیز تکوین یافته و حتی رفتار، گفتار و تغذیه مادر به همراه شیر بر طفل اثر می گذارد.
چه بسا پدر و مادر متدینی که به سبب سهل انگاری در این مسأله، فرزند ناصالحی در دامان پرورانند. مانند فرزند ناخلف شیخ فضل الله نوری که توسط زنی شیر داده شده بود که کینه حضرت علی (ع)را در دل داشت. فرزندی که به مشروطه خواهان پیوست و با اعدام پدر زیر چوبه دار شادی کرد و او نیز خود صاحب فرزندی شد که دبیرکل حزب توده در ایران بود.
«ننه خاور دایه ای لایق و با شهامت»
حاج آقا مصطفى (پدر امام) در تربیت فرزندان خویش بسیار مراقب بود. او فرزندانش را پس از تولد به دایه مى سپرد. هر کدام از آنها یک دایه داشتند. دایه روح الله، ننه خاور بود. حاج آقا مصطفى به خاطر وسواسى که داشت، بر شیرى که دایه به فرزند مى داد نظارت مى کرد. از این رو به دایه مى گفت: «تا زمانى که این طفل را شیر مى دهى نباید از غذاى شوهرت استفاده کنى. من سه وعده غذا هر روز به تو مى دهم تا ارتزاق او از همان غذایى باشد که خود تهیه مى کنم.» دلیل پدر امام براى این سفارش، تضمین شرعى بودن و حلالیت مواد غذایى (شیر) مورد استفادۀ فرزند و دورنگهداشتن وى از محرمات، از همان سنین کودکى بود.
ننه خاور دایه روحالله از زنان نادر روزگار بود. او که در شیر دادن به امام به هاجر یاری میرساند، علاوه براینکه زنی مومن و پرهیزگاری بود، شجاعت بسیاری نیز داشت چنانچه حتی از روی اسب تیراندازی میکرد و به هدف میزد.(۱)
همسردایۀ امام«کربلایی میرزا آقا» نیز، از تفنگ داران آقا مصطفى بود که به مهارت در سوارکارى و تیراندازى مشهور بود و همراه با رشد کودک، وظیفۀ آموختن این دو مهارت (که به ورزشهاى مورد تأکید پیامبر معروف هستند) نیز برعهدۀ او قرار گرفت.(۲
۱- باقی، عمادالدین، کودکی امام، یادنامه روزنامه شرق، ۱۲ خرداد ۱۳۸۴
۲- خاطرات برادر امام رهبرى و انقلاب نقش امام خمینى در انقلاب اسلامى ایران، دکتر حسین حسینى، موسسه چاپ و نشر عروج، صص ۱۰۱-۱۴۳